ผู้เชี่ยวชาญเตือน มะแว้งนกไม่ใช่ยาสมุนไพร ไม่มีหลักฐานว่ารักษาโรคได้จริง

  • บทความนี้มีอายุมากกว่า 1 ปี
  • เผยแพร่ วันที่ 1 ธันวาคม 2565 เวลา 09:37
  • ใช้เวลาอ่านประมาณ 1 นาที
  • เขียนโดย: AFP ประเทศไทย
ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่ามะแว้งนกเป็นพืชที่มีพิษสูง ไม่ควรนำมาทานเป็นยาสมุนไพรเพื่อรักษาเบาหวาน มะเร็ง หรืออาการป่วยอื่นๆ ตามที่ถูกกล่าวในโพสต์ทางสื่อสังคมออนไลน์ ผู้เชี่ยวชาญอธิบายว่ามะแว้งนกยังไม่ผ่านการรับรองเป็นยาสมุนไพรในไทย หลังจากที่พืชดังกล่าวถูกนำมากล่าวอ้างถึงสรรพคุณในการรักษาโรคต่างๆ ในโพสต์ทางสื่อสังคมออนไลน์มาเป็นเวลาหลายปี

คำกล่าวอ้างเท็จเกี่ยวกับมะแว้งนกถูกโพสต์ลงเฟซบุ๊ก เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2565

โพสต์ดังกล่าวอ้างว่าต้นมะแว้งนกสามารถ “ใช้เป็นยารักษามะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก”

คำบรรยายกล่าวต่อว่าชุมชนชาวเขาในประเทศไทยและในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้ใช้พืชดังกล่าวเพื่อรักษาโรคเบาหวานและอาการไม่พึงประสงค์อื่นๆ

“ชาวเขาเผ่าอีก้อและมูเซอจะใช้รากและผลมะแว้งนก นำมาต้มกับน้ำกินเป็นยาบำรุงร่างกาย แก้อาการอ่อนเพลีย (ราก, ผล) ใช้รักษาเบาหวาน ลดระดับน้ำตาลในเลือด”

“ผลสุกและดอกมะแว้งนกมีสรรพคุณเป็นยาแก้ไอ (ดอก, ผลสุก) ส่วนชาวกะเหรี่ยงเชียงใหม่จะนำรากนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ไอ”

Image
ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เฟซบุ๊กที่ทำให้เข้าใจผิด

คำกล่าวอ้างเดียวกันถูกแชร์ในเฟซบุ๊กอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปี 2564 2563 2562 และ 2561

อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญอธิบายกับ AFP ว่ามะแว้งนกไม่อยู่ในบัญชียาสมุนไพร และมีความเสี่ยงในการทานเนื่องจากเป็นพืชที่มีพิษ

พืชมีพิษ

บุษราภรณ์ ธนสีลังกูร นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการพิเศษ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก อธิบายกับ AFP เมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน 2565 ว่า “วัชพืชตัวนี้มีพิษสูงนะคะ มีพิษทั้งต้นเลย ไม่แนะนำให้เอามาใช้รักษาเองค่ะ”

เธอกล่าวว่าบางส่วนของพืชจะมีสารที่เรียกว่า solanine ซึ่งถ้ารับสารเข้าไปจะมีอาการคลื่นใสและทำให้อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นได้

“ในบางกรณี เช่นถ้ามีอาการแพ้ สารเคมีดังกล่าวอันตรายถึงชีวิตได้เลย” บุษราภรณ์กล่าว

ข้อมูลจาก WebMD เว็บไซต์ข้อมูลด้านสุขภาพของสหรัฐอเมริกา ระบุว่าผลไม้สีเขียวของต้นมะแว้งนกเป็นส่วนที่มีสาร solanine ที่เข้มข้นที่สุด และถือเป็นส่วนที่มีพิษสูงที่สุด

ไม่ใช่ยาสมุนไพร

บุษราภรณ์กล่าวว่า มะแว้งนกยังไม่ผ่านการรับรองเพื่อการใช้เป็นยาแผนไทย

“แม้ว่าจะมีการกล่าวถึงว่าใช้เป็นสมุนไพรพื้นบ้าน ว่ามีสรรพคุณในการกำจัดเนื้องอก หรืออาจจะใช้รักษาเบาหวาน แต่ยังไม่ได้ถูกนำขึ้นทะเบียนเป็นยาแผนโบราณเนื่องจากไม่มีรายละเอียดและงานวิจัยในการใช้เป็นยารักษาค่ะ”

บัญชียาหลักแห่งชาติ ซึ่งเผยแพร่โดยกระทรวงสาธารณสุขเมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2564 ไม่ได้ระบุถึงมะแว้งนก ว่าเป็นยาสมุนไพร

นพ.ศุภกร พิทักษ์การกุล แพทย์เฉพาะทางสาขามะเร็งวิทยานรีเวช หัวหน้ากลุ่มงานมะเร็งนรีเวช สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์กับ AFP เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2565 ว่า “แม้สารที่พบในพืชดังกล่าวจะถูกบันทึกเอาไว้ว่าสามารถใช้ฆ่าเซลล์มะเร็งได้จริง แต่นี้คือผลจากการทดลองในห้องแลบ”

“วิธีการดังกล่าวยังไม่ผ่านการทดสอบในแง่ของความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการใช้รักษามะเร็งในผู้ป่วย”

ในเดือนมีนาคม 2564 สถาบันมะเร็งแห่งชาติได้เผยแพร่รายงานซึ่งระบุว่ามะแว้งนกรักษามะเร็งเป็นข่าวปลอม

พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?

ติดต่อเรา