โพสต์เท็จแชร์ทฤษฎีสมคบคิดว่าบิล เกตส์ให้ทุนงานวิจัยเพื่อสร้างเชื้อไข้หวัดนกที่ระบาดสู่คน
- เผยแพร่ วัน 5 กรกฎาคม 2024 เวลา 07:36
- ใช้เวลาอ่านประมาณ 1 นาที
- เขียนโดย: AFP สหรัฐอเมริกา, AFP ประเทศไทย
- แปลและดัดแปลง โดย Chayanit ITTHIPONGMAETEE
สงวนลิขสิทธิ์ © AFP 2560-2567 การใช้เนื้อหาในลักษณะเชิงพาณิชย์จำเป็นต้องสมัครเป็นสมาชิก ข้อมูลเพิ่มเติม
"เกตส์ให้ทุนสนับสนุนการวิจัยซึ่งพยายามสร้างเชื้อไข้หวัดนกที่อันตรายและติดต่อได้มากขึ้น ซึ่งสามารถแพร่กระจายผ่านมนุษย์และปศุสัตว์ได้อย่างรวดเร็ว" โพสต์เฟซบุ๊กเขียนคำบรรยายเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม 2567
คำบรรยายระบุต่อว่า "นอกจากนี้ มูลนิธิ Bill & Melinda Gates ซึ่งเป็นองค์กรของผู้ก่อตั้งร่วม Microsoft กำลังทำงานร่วมกับฝ่ายบริหารของประธานาธิบดี Joe Biden ของพรรคเดโมแครตเพื่อทำการวิจัยความร่วมมือกับหน่วยงานรัฐบาลกลางของสหรัฐอเมริกา หมายความว่าผู้เสียภาษีชาวอเมริกันก็ให้ทุนสนับสนุนการทดลองนี้เช่นกัน"
โพสต์ดังกล่าวแชร์ภาพถ่ายหน้าจอของบทความบนเว็บไซต์สเลย์นิวส์ (Slay News) เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2567 ที่เขียนพาดหัวข่าวว่า "บิล เกตส์ให้ทุนงานวิจัยสร้างเชื้อไข้หวัดนกที่ทำให้ผู้ติดเชื้อเสียชีวิตได้" โดยเว็บไซต์ดังกล่าวปรากฏในรายงานตรวจสอบข้อเท็จจริงของ AFP อยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากมักเผยแพร่คำกล่าวอ้างเท็จเกี่ยวกับบิล เกตส์ และประเด็นอื่น ๆ
คำกล่าวอ้างในลักษณะเดียวกันยังถูกแชร์ในโพสต์ภาษาไทยที่นี่ และ นี่ และภาษาอังกฤษที่นี่ นี่ และ นี่ นอกจากนี้ บางบทความยังได้กล่าวหาว่างานวิจัยดังกล่าวเป็น "การก่อการร้ายทางชีวภาพ"
โพสต์ที่แชร์คำกล่าวอ้างนี้แพร่กระจายในโลกออนไลน์ท่ามกลางความกังวลเกี่ยวกับโรคไข้หวัดนกที่เพิ่มขึ้น โรคไข้หวัดนกเกิดจากไวรัสสายพันธุ์ H5N1 และสายพันธุ์ย่อย H5N2 ที่สามารถแพร่กระจายไปยังสัตว์ชนิดอื่น รวมถึงมนุษย์ได้
ไวรัสสายพันธุ์ H5N1 ถูกค้นพบเป็นครั้งแรกในปี 2539 และตั้งแต่ปี 2563 เป็นต้นมา ตัวเลขการระบาดในนกก็เพิ่มขึ้นอย่างทวีคูณ และยังมีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ติดเชื้อเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน (ลิงก์บันทึก)
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC) รายงานว่า แม้เชื้อไวรัสสายพันธุ์ H5N1 จะแพร่ระบาดในฝูงโคนมในสหรัฐอเมริกามาเป็นเวลาหลายสัปดาห์ แต่กรณีที่มนุษย์ติดเชื้อนั้นพบไม่บ่อยนัก (ลิงก์บันทึก)
ดีน บลัมเบิร์ก หัวหน้าแผนกโรคติดเชื้อในเด็กที่ศูนย์การแพทย์ยูซี เดวิส เฮลธ์ (UC Davis Health) กล่าวในบทสัมภาษณ์ว่า โอกาสที่ไข้หวัดนกจะแพร่จากคนสู่คนนั้นเกิดขึ้นได้ยากมาก และ "การติดเชื้อในมนุษย์ส่วนใหญ่เกิดขึ้นเมื่อมีการสัมผัสกับสัตว์ที่ป่วยหรือตาย โดยไม่ได้สวมใส่อุปกรณ์ป้องกัน" (ลิงก์บันทึกที่นี่ และ นี่)
คำกล่าวอ้างที่ว่ามีการพยายามเพิ่มประสิทธิภาพในการแพร่เชื้อของไข้หวัดนกนั้นไม่มีมูลความจริง ข่าวประชาสัมพันธ์ระบุว่า ทุนวิจัยที่มูลนิธิเกตส์มอบให้แก่มหาวิทยาลัยวิสคอนซิน-แมดิสันในปี 2552 นั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนการศึกษาการกลายพันธุ์ของโรคไข้หวัดนกที่อาจเกิดขึ้นได้ ซึ่งเปรียบเสมือนระบบเตือนภัยล่วงหน้าหากเกิดการแพร่ระบาดครั้งใหญ่ (ลิงก์บันทึก)
โฆษกของมหาวิทยาลัยวิสคอนซินกล่าวว่า งานวิจัยในปี 2552 นั้นไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อสร้างไวรัสที่สามารถแพร่เชื้อสู่มนุษย์
"งานวิจัยนี้ไม่ได้มุ่งเป้าไปที่การทำให้โรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N1 ติดต่อไปสู่มนุษย์ แต่มุ่งทำความเข้าใจว่าโรคไข้หวัดนกที่แพร่กระจายในธรรมชาติอาจกลายพันธุ์และแพร่ระบาดในกลุ่มสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้อย่างไรบ้าง" โฆษกกล่าวในอีเมลเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2567
"งานวิจัยนี้อาจช่วยพัฒนาระบบเตือนภัยล่วงหน้า ซึ่งหมายความว่านักวิทยาศาสตร์จะสามารถเฝ้าระวังการแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางของไข้หวัดนกเพื่อป้องกันการกลายพันธุ์ได้"
มูลนิธิเกตส์ระบุในอีเมลเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2567 ว่า คำกล่าวอ้างเกี่ยวกับเงินทุนสนับสนุนงานวิจัยเพื่อสร้างไวรัสที่แพร่กระจายสู่มนุษย์ได้นั้นเป็น "เท็จ" โดยไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติม
อ่านรายงานเพิ่มเติมของ AFP ที่ตรวจสอบคำกล่าวอ้างเท็จเกี่ยวกับประเด็นสุขภาพ ที่ นี่
พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?
ติดต่อเรา