โพสต์เท็จแชร์ภาพแผนที่กูเกิลและอ้างว่าเป็นเหตุสังหารหมู่ในซูดาน
- เผยแพร่ วันที่ 17 ธันวาคม 2568 เวลา 07:19
- ใช้เวลาอ่านประมาณ 1 นาที
- เขียนโดย: Raevathi SUPRAMANIAM, AFP มาเลเซีย
- แปลและดัดแปลง โดย Pasika KHERNAMNUOY , AFP Thailand
หลังการเผยแพร่รายงานข่าวเกี่ยวกับเหตุสังหารหมู่ในซูดานโดยกองกำลังกึ่งทหารอาร์เอสเอฟ (RSF) เข้ายึดเมืองเอล-ฟาเชอร์ซึ่งเป็นฐานที่มั่นของกองทัพซูดานได้สำเร็จ ภาพถ่ายจากกูเกิลเอิร์ธถูกนำไปแชร์พร้อมคำกล่าวอ้างเท็จว่าเป็นภาพร่างผู้เสียชีวิตจำนวนมากจากเหตุดังกล่าว แต่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวกับ AFP ว่าภาพในโพสต์เท็จนั้นเป็นภาพของขบวนอูฐ ไม่ใช่ร่างผู้เสียชีวิตในซูดาน และภาพถ่ายดาวเทียมนี้เป็นภาพเก่าตั้งแต่ปี 2567
"สลดใจ ภาพนี้... ถ่ายจากดาวเทียมเหนือท้องฟ้าซูดาน ดูเผิน ๆ เหมือนจุดดำกลางทราย — แต่เมื่อเพ่งดูใกล้ ๆ นั่นคือ 'ร่างคน'" ส่วนหนึ่งของคำบรรยายโพสต์เฟซบุ๊กที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน 2568 ระบุ
โพสต์ดังกล่าวแชร์ภาพถ่ายทางอากาศของกูเกิลเอิร์ธซึ่งแสดงบริเวณแห่งหนึ่งที่มีสีดำและมีวัตถุลักษณะคล้ายร่างมนุษย์กระจายอยู่โดยรอบ
ภาพนี้ถูกเผยแพร่พร้อมคำกล่าวอ้างลักษณะเดียวกันในประเทศต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นมาเลเซีย แอฟริกาใต้ ฟิลิปปินส์ อิรัก เวียดนาม อินโดนีเซีย และบังกลาเทศ
ผู้ใช้งานแสดงความคิดเห็นด้วยอีโมจิหน้าร้องไห้และบทสวดวิงวอนในลักษณะว่าเชื่อคำกล่าวอ้างในโพสต์เหล่านั้น
กองกำลังสนับสนุนเคลื่อนที่เร็วหรือกลุ่ม RSF ถูกกล่าวหาว่าก่อเหตุสังหารหมู่รวมถึงอาชญากรรมสงครามอื่น ๆ ตั้งแต่เข้ายึดเมืองเอล-ฟาเชอร์ ซึ่งถือเป็นฐานที่มั่นสุดท้ายของกองทัพซูดานในดาร์ฟูร์ตะวันตกเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2568 (ลิงก์บันทึก)
กองกำลัง RSF ทำสงครามกับกองทัพซูดานมาตั้งแต่เดือนเมษายน 2566
รายงานจากห้องปฏิบัติการวิจัยด้านมนุษยธรรมของมหาวิทยาลัยเยลระบุว่า ภาพถ่ายทางอากาศต่าง ๆ เป็นเหตุให้เชื่อได้ว่าประชากรส่วนใหญ่ในเมืองเอล-ฟาเชอร์อาจ "เสียชีวิตแล้ว ถูกจับ หรือซ่อนตัวอยู่" (ลิงก์บันทึก)
ห้องปฏิบัติการดังกล่าวยังระบุว่าพบกลุ่มวัตถุที่มีลักษณะสอดคล้องกับร่างมนุษย์อย่างน้อย 31 กลุ่ม กระจายอยู่ทั่วชุมชน พื้นที่มหาวิทยาลัย และสถานที่ทางการทหาร
อย่างไรก็ตาม ภาพถ่ายดาวเทียมที่ถูกแชร์บนโลกออนไลน์นั้นไม่ได้มาจากรายงานของมหาวิทยาลัยเยล และไม่มีความเกี่ยวของเหตุการณ์ความรุนแรงในเมืองเอล-ฟาเชอร์
'น่าจะเป็นขบวนของอูฐ'
การค้นหาภาพย้อนหลังบนกูเกิลพบโพสต์อินสตาแกรมที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2568 ซึ่งแชร์รูปภาพเดียวกันกับที่ปรากฏในโพสต์เท็จ
แต่แถบค้นหาของแผนที่กูเกิลเอิร์ธในภาพแสดงข้อความว่า "คูเมีย ซูดาน" ซึ่งเป็นเมืองที่อยู่ห่างจากเมืองเอล-ฟาเชอร์ราว 400 กิโลเมตร และคำบรรยายโพสต์ก็ระบุเลขพิกัดของพื้นที่ดังกล่าวด้วยเช่นกัน
การค้นหาบนกูเกิลเอิร์ธพบภาพถ่ายเดียวกันกับที่ถูกแชร์ในโพสต์เท็จต่าง ๆ โดยข้อมูลย้อนหลังระบุว่าภาพถ่ายดาวเทียมนี้ถูกบันทึกไว้เมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2567 และพื้นที่ดังกล่าวก็ยังปรากฏในภาพถ่ายที่มีลักษณะเดียวกันตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2567 และเดือนมีนาคม 2565
เบนจามิน สตริก ผู้เชี่ยวชาญด้านการสืบค้นแหล่งข้อมูลสาธารณะ กล่าวกับ AFP ว่าจากการวิเคราะห์พื้นที่รอบ ๆ บริเวณที่ถูกแชร์ในโพสต์เท็จ เขาพบสถานที่ที่มีหน้าตาคล้ายกันหลายแห่งซึ่งบ่งชี้ว่าน่าจะเป็นแหล่งรวมตัวของสัตว์ (ลิงก์บันทึก)
สตริกตั้งข้อสังเกตด้วยการเปรียบเทียบลักษณะเงาของสิ่งปลูกสร้างเช่นหอเก็บน้ำในภาพ กับเงาของวัตถุด้านข้างที่ยาวเกินกว่าจะมาจากร่างของมนุษย์ที่นอนราบกับพื้น
"ขนาดลำตัวคนต้องใหญ่พอสมควรถึงจะเห็นเงาจากร่างที่นอนราบอยู่บนพื้นได้ (ดังนั้น) น่าจะเป็นขบวนของอูฐมากกว่า เพราะอูฐมักยืนเรียงแถวกันโดยเฉพาะเวลาพวกมันเดินทางกันเป็นกลุ่ม" เขาอธิบายกับ AFP
สตริกกล่าวว่ารอยสีดำบนพื้นดินซึ่งผู้ใช้งานบนโลกออนไลน์อ้างว่าเป็นรอยเลือดนั้นน่าจะเป็นสีของปุ๋ยคอกผสมกับน้ำ โดยรอยสีเข้มนี้ปรากฏในภาพถ่ายดาวเทียมมาตั้งแต่ปี 2565
ผู้สื่อข่าว AFP ในซูดานยืนยันว่าเมืองคูเมียเป็นศูนย์กลางการค้าท้องถิ่นและมีขบวนของอูฐเดินทางผ่านเมืองอยู่บ่อยครั้ง พร้อมเสริมว่าภาพดังกล่าว "อาจเป็นโรงฆ่าสัตว์ในท้องถิ่น"
อ่านรายงานตรวจสอบข้อเท็จจริงของ AFP เกี่ยวกับวิกฤตซูดานได้ที่นี่
สงวนลิขสิทธิ์ © AFP 2560-2568 การใช้เนื้อหาในลักษณะเชิงพาณิชย์จำเป็นต้องสมัครเป็นสมาชิก ข้อมูลเพิ่มเติม
พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?
ติดต่อเรา
