วิดีโอเหตุการณ์สึนามิปี 2554 ถูกแชร์พร้อมคำกล่าวอ้างเท็จว่าเป็นเหตุการณ์แผ่นดินไหวในญี่ปุ่นช่วงวันปีใหม่ 2567

หลังเกิดเหตุแผ่นดินไหวระดับ 7.5 ริกเตอร์ในภาคกลางของประเทศญี่ปุ่นในวันปีใหม่ ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ได้แชร์คลิปวิดีโอที่รวมหลายคลิป รวมถึงคลิปที่แสดงให้เห็นคลื่นยักษ์ซัดรถยนต์และอุปกรณ์ท่าเรือจนเสียหาย พร้อมคำกล่าวอ้างว่าเป็นเหตุการณ์สึนามิถล่มญี่ปุ่นในวันปีใหม่ 2567 อย่างไรก็ตาม วิดีโอดังกล่าวเป็นภาพคลื่นสึนามิถล่มชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุ่นระหว่างเหตุแผ่นดินไหวและสึนามิครั้งประวัติศาสตร์ในเดือนมีนาคม ปี 2554  โดยคลิปอื่นๆ ที่ปรากฏอยู่ด้วยนั้นเป็นภาพจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นในปี 2567

"ภาพแผ่นดินไหวและซึนามิ ที่ญี่ปุ่น 1/1/67" ผู้ใช้งานติ๊กตอกเขียนคำบรรยายวิดีโอเป็นภาษาไทยเมื่อวันที่ 3 มกราคม 2567

วิดีโอฉบับดังกล่าวประกอบไปด้วยคลิปจำนวนหลายคลิปที่แตกต่างกัน โดยคลิปแรกแสดงให้เห็นเรือ รถยนต์ และตู้สินค้าที่ถูกคลื่นสึนามิพัดไป

ส่วนคลิปที่ 2, 3 และ 4 นั้นแสดงให้เห็นถนน รถยนต์ในลานจอดรถ และป้ายที่สถานีรถไฟสั่นไหวขณะเกิดแผ่นดินไหว ในขณะที่คลิปที่ 5 เผยให้เห็นอาคารบ้านเรือนในย่านใกล้เคียงได้รับแรงสั่นสะเทือนจากแผ่นดินไหว

Image

คลิปวิดีโอที่คล้ายกัน ยังถูกแชร์พร้อมคำกล่าวอ้างเดียวกันโดยผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์จากทั่วโลกในติ๊กตอก  เฟซบุ๊ก  ยูทูป และ โต่วอิน

เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2567 เกิดแผ่นดินไหวระดับ 7.5 ริกเตอร์ในจังหวัดอิชิกาวะ ซึ่งตั้งอยู่ในเขตภาคกลางของญี่ปุ่น ซึ่งส่งผลให้เกิดคลื่นสึนามิสูงกว่า 1 เมตร ไฟไหม้ครั้งใหญ่ และสร้างความเสียหายในละแวกใกล้เคียง

ข้อมูลเมื่อวันที่ 9 มกราคม 2567 ระบุว่า ยอดผู้เสียชีวิตจากแผ่นดินไหวนั้นมีมากกว่า 200 ราย โดยยังมีผู้สูญหายอีกกว่า 100 คน ท่ามกลางหิมะที่ตกลงมาในพื้นที่ประสบภัย และแผ่นดินไหวอาฟเตอร์ช็อกอย่างต่อเนื่อง

ในขณะที่คลื่นสูงอย่างน้อย 1.2 เมตรได้พัดถล่มเมืองวาจิมะ และมีรายงานว่าสึนามิขนาดเล็กอีกจำนวนหนึ่งซัดเข้าชายฝั่งที่อื่น ทางการญี่ปุ่นได้ยกเลิกคำเตือนสึนามิที่เกี่ยวกับคลื่นสึนามิขนาดใหญ่กว่าในวันที่ 2 มกราคม หลังพิสูจน์แล้วว่าไม่มีมูลความจริง

อย่างไรก็ตาม คลิปที่แสดงให้เห็นน้ำจากทะเลซัดถล่มเรือและรถยนต์เข้าชายฝั่งนั้นเป็นวิดีโอที่ถูกถ่ายไว้ได้ในช่วงที่คลื่นสึนามิซัดถล่มชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2554 โดย AFP ได้ตรวจสอบผ่านการค้นหาภาพแบบย้อนหลังและค้นหาด้วยคำสำคัญ

คลิปสึนามิเก่า

วิดีโอที่ปรากฏในโพสต์เท็จนั้นสอดคล้องกับวิดีโอที่ถูกเผยแพร่ไว้ในยูทูปโดย Japan News Network (JNN) โดยดูได้จากวินาทีที่ 2:10 คำบรรยายของวิดีโอระบุว่า วิดีโอบันทึกเหตุการณ์ที่ท่าเรือในเมืองมิยาโกะ จังหวัดอิวาเตะ ประเทศญี่ปุ่น ในเดือนมีนาคม ปี 2554 (ลิงก์บันทึก)

คลิปวิดีโอที่ถูกแชร์ในโพสต์เท็จเป็นวิดีโอเดียวกันกับวิดีโอที่ JNN เผยแพร่ แต่ถูกดัดแปลงด้วยการสลับด้าน

คลื่นลูกใหญ่นี้ถล่มญี่ปุ่นหลังเกิดแผ่นดินไหวระดับ 9.0 ริกเตอร์ที่มีจุดศูนย์กลางอยู่ใต้ทะเลในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุ่น (ลิงก์บันทึก) แรงสั่นสะเทือนดังกล่าวก่อให้เกิดภัยพิบัติทางนิวเคลียร์ และส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตหรือสูญหายมากกว่า 18,500 ราย

ด้านล่างคือการเปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอระหว่างคลิปที่ปรากฏในโพสต์เท็จ (ซ้าย) และวิดีโอที่เผยแพร่โดย JNN (ขวา) โดย AFP ได้ทำเครื่องหมายเพื่อเน้นองค์ประกอบสำคัญ:

Image
เปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอระหว่างคลิปที่ปรากฏในโพสต์เท็จ (ซ้าย) และวิดีโอที่เผยแพร่โดย JNN (ขวา) โดย AFP ได้ทำเครื่องหมายเพื่อเน้นองค์ประกอบสำคัญ

อาคารสีขาวที่อยู่ตรงกลางของวิดีโอนั้นสอดคล้องกับภาพกูเกิลสตรีวิวของท่าเรือประมงในเมืองมิยาโกะ (ลิงก์บันทึก)

ภาพจากเหตุการณ์ในปี 2567

แม้ AFP ไม่สามารถยืนยันคลิปวิดีโอที่ 2 และ 3 ที่ปรากฏในวิดีโอได้ แต่คลิปเหล่านี้ถูกเผยแพร่อย่างกว้างขวาง รวมถึงรายงานข่าวที่เกี่ยวกับเหตุการณ์แผ่นดินไหวในวันปีใหม่ปี 2567 เช่น ที่นี่ และ นี่ (ลิงก์บันทึกที่นี่ และ นี่)

จากการค้นหาภาพแบบย้อนหลังด้วยการใช้คีย์เฟรมของคลิปวิดีโอที่ 4 และ 5 ทำให้พบว่า คลิปต้นฉบับถูกเผยแพร่เป็นครั้งแรกที่นี่ และ นี่ โดยผู้เผยแพร่คลิปทั้งสองได้ยืนยันกับ AFP ว่า พวกเขาถ่ายวิดีโอดังกล่าวระหว่างและหลังแผ่นดินไหวในวันที่ 1 มกราคม 2567 (ลิงก์บันทึกที่นี่ และ นี่)

สำหรับคลิปที่ 5 AFP สามารถระบุตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ของอาคารที่ปรากฏในวิดีโอได้ด้วยการใช้ภาพจากกูเกิลสตรีทวิว (ลิงก์บันทึก)

ก่อนหน้านี้ AFP เคยตรวจสอบคำกล่าวอ้างที่เกี่ยวกับเหตุการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิครั้งล่าสุดในญี่ปุ่น โดยเผยแพร่เป็นรายงานภาษาไทยที่นี่ และภาษาอังกฤษที่นี่  นี่ และ นี่

พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?

ติดต่อเรา