วิดีโอนี้เป็นภาพระเบิดในประเทศซูดาน ไม่ใช่อิสราเอลทิ้งระเบิดใส่เด็กชาวปาเลสไตน์

อิสราเอลทิ้งระเบิดอย่างต่อเนื่องในฉนวนกาซา ซึ่งเป็นดินแดนของปาเลสไตน์ เพื่อเป็นการตอบโต้การโจมตีของกลุ่มติดอาวุธฮามาสที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2566 ขณะเดียวกันมีคลิปวิดีโอหนึ่งถูกแชร์ในสื่อสังคมออนไลน์ พร้อมคำกล่าวอ้างว่า แสดงให้เห็นโดรนของอิสราเอลทิ้งระเบิดใส่เด็กชาวปาเลสไตน์ที่โรงเก็บน้ำแห่งหนึ่ง อย่างไรก็ตาม คำกล่าวอ้างนี้เป็นเท็จ ในความเป็นจริงแล้ว วิดีโอดังกล่าวเผยให้เห็นกองทัพซูดานทิ้งระเบิดใส่โกดังเก็บเชื้อเพลิงในเมืองคาร์ทูม ซึ่งเกี่ยวข้องกับสงครามกลางเมืองในซูดาน

คำเตือน: วิดีโอในบทความนี้มีเนื้อหารุนแรง

"อิสราเอลระเบิดชาวปาเลสไตน์ (เด็ก ประชาชน) ขณะที่กำลังรอรับบริจาคน้ำ" โพสต์เฟซบุ๊กหนึ่งเขียนคำบรรยายเป็นภาษาไทยเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2566

โพสต์ดังกล่าวยังแชร์วิดีโอคลิปที่มีความยาว 30 วินาที และแสดงให้เห็นภาพมุมสูง โดยระเบิดถูกทิ้งลงบนคนกลุ่มหนึ่งที่อยู่ด้านล่าง

Image

ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์ที่แชร์คำกล่าวอ้างเท็จ

วิดีโอดังกล่าวและคำกล่าวอ้างคล้ายๆ กันนี้ยังปรากฏในโพสต์ภาษาไทยที่นี่ นี่ และ นี่ และในภาษาอื่นๆ เช่น ภาษาอังกฤษ อารบิก และ เบงกาลี

คำกล่าวอ้างเท็จนี้ถูกแชร์ออกไปทางสื่อสังคมออนไลน์ ภายหลังจากที่กลุ่มติดอาวุธฮามาสบุกโจมตีอิสราเอลอย่างกระทันหันเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2566 นำไปสู่สงครามที่คร่าชีวิตพลเมืองนับหลายพันคนจากทั้งสอง

การโจมตีครั้งนี้ถือว่าเป็นการโจมตีที่เลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์ของอิสราเอล โดยกลุ่มติดอาวุธได้บุกโจมตีข้ามพรมแดมจากฉนวนกาซา และสังหารผู้คนไปกว่า 1,400 ราย และจับตัวประกันได้กว่า 230 คน ทางการของอิสราเอลระบุ

อิสราเอลตอบโต้ด้วยการทิ้งระเบิดอย่างต่อเนื่อง กระทรวงสาธารณสุขที่ดำเนินการโดยกลุ่มฮามาสระบุว่ามีผู้เสียชีวิตจากการระเบิดมากกว่า 8,000 คน

อย่างไรก็ตาม วิดีโอดังกล่าวไม่ได้เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับฮามาส แต่เป็นวิดีโอการโจมตีของกองทัพซูดาน ณ สถานที่เก็บเชื้อเพลิงในเมืองคาร์ทูม เมืองหลวงของซูดาน

การโจมตีของกองทัพซูดาน

การค้นหาด้วยคำสำคัญและการค้นหาภาพย้อนหลัง พบวิดีโอคล้ายๆ กันนี้ปรากฏในรายงานของสำนักข่าวหลายแห่ง ซึ่งระบุว่าวิดีโอเผยให้เห็นกองกำลังทหารของซูดานทิ้งระเบิดใส่สถานที่เก็บเชื้อเพลิงของกองกำลังกึ่งทหาร

วิดีโอคลิปหนึ่งถูกแชร์ในเพจเฟซบุ๊กของสำนักข่าวอัลจาซีราในซูดานเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2566 และวิดีโอเดียวกันนี้ยังปรากฏในเว็บไซต์ข่าวชื่อ เดอะนิวส์ออฟซูดาน (ลิงค์บันทึกที่นี่ และ นี่)

ด้านล่างคือการเปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอของวิดีโอในโพสต์เท็จ (ซ้าย) และวิดีโอที่ถูกเผยแพร่ในเพจเฟซบุ๊กของสำนักข่าวอัลจาซีรา (ขวา)

Image

เปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอของวิดีโอในโพสต์เท็จ (ซ้าย) และวิดีโอที่ถูกเผยแพร่ในเพจเฟซบุ๊กของสำนักข่าวอัลจาซีรา (ขวา)

"กองกำลังซูดานใช้โดรนระเบิดโจมตีโกดังเก็บเชื้อเพลิงของกองกำลังสนับสนุนเคลื่อนที่เร็วในเมืองคาร์ทูม" สำนักข่าวอัลจาซีราเขียนคำบรรยายวิดีโอในภาษาอาหรับ

กองกำลังสนับสนุนเคลื่อนที่เร็ว (Rapid Support Forces) เป็นกองกำลังรบกึ่งทหารที่สู้รบกับกองทัพซูดานตั้งแต่เดือนเมษายน 2566 โดยคร่าชีวิตผู้คนไปมากกว่า 9,000 รายและทำให้ประชาชนเกือบหกล้านคนต้องอพยพ

สถานที่ในวิดีโอคือโกดังเก็บเชื้อเพลิงเครื่องบิน ซึ่งตั้งอยู่ใกล้สนามบินคาร์ทูม สามารถดูตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ได้ในภาพถ่ายจากดาวเทียมของแผนที่กูเกิล

องค์ประกอบหลายอย่างของโกดังนั้นตรงกับวิดีโอในโพสต์เท็จ เช่น สิ่งปลูกสร้างทรงกระบอกสีขาวจำนวนสี่หลัง โดยหนึ่งในนั้นมีสีที่เปลี่ยนไป

ด้านล่างคือการเปรียบเทียบระหว่างภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เท็จ (ซ้าย) และภาพถ่ายจากดาวเทียมจากแผนที่กูเกิล (ขวา) โดย AFP ได้ทำเครื่องหมายเพื่อระบุเบาะแสสำคัญไว้:

Image

เปรียบเทียบระหว่างภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เท็จ (ซ้าย) และภาพถ่ายจากดาวเทียมจากแผนที่กูเกิ้ล (ขวา)

คาร์ทูมคือเมืองหลวงของประเทศซูดานที่เคยเจริญรุ่งเรืองในอดีต แต่ปัจจุบันกลายเป็นสมรภูมิรบแย่งยิงอำนาจระหว่างผู้นำทางทหารสองคนในซูดาน ซึ่งจุดชนวนการปะทะกันอย่างดุเดือดตั้งแต่วันที่ 15 เมษายน 2566

ความขัดแย้งดังกล่าวได้คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วกว่า 9,000 คน และทำให้ผู้คนนับหลายล้านต้องกลายเป็นผู้พลัดถิ่นทั้งภายในประเทศและอพยพออกนอกประเทศ นอกจากนี้ ประชากรมากกว่าครึ่งหนึ่งของประเทศต้องการความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมเพื่อให้สามารถอยู่รอดได้

องค์การสหประชาชาติระบุว่า ปัจจุบันซูดานเป็น "วิกฤติผู้พลัดถิ่นภายในประเทศที่ใหญ่ที่สุดในโลก โดยมีผู้พลัดถิ่นภายในประเทศมากกว่า 7.1 ล้านคน" (ลิงค์บันทึก)

ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ในเดือนตุลาคม 2566 ส่งผลให้เกิดข้อมูลเท็จและบิดเบือนในสื่อสังคมออนไลน์จำนวนมาก โดยสามารถอ่านรายงานของ AFP ได้ที่นี่