ปัญญาประดิษฐ์

ภาพที่สร้างด้วยเอไอถูกแชร์ว่าเป็นภาพจากเหตุแผ่นดินไหวในอัฟกานิสถาน

สงวนลิขสิทธิ์ © AFP 2560-2568 การใช้เนื้อหาในลักษณะเชิงพาณิชย์จำเป็นต้องสมัครเป็นสมาชิก ข้อมูลเพิ่มเติม

ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ได้แชร์ภาพซากปรักหักพังที่สร้างด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI) โดยอ้างว่าเป็นภาพจริงหลังเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในพื้นที่บริเวณภูเขาของประเทศอัฟกานิสถานในเดือนสิงหาคม และทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 2,200 ราย อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบของ AFP พบว่ามีความผิดปกติในภาพที่ระบุได้ว่าไม่ใช่ภาพจากเหตุการณ์จริง

"Update : มีผู้เสียชีวิต 9 รายจากแผ่นดินไหวขนาด 6.0 ทางตะวันออกเฉียงใต้ของอัฟกานิสถาน" โพสต์เฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 1 กันยายน 2568 เขียนคำบรรยาย

โพสต์ดังกล่าวแชร์ภาพซากอาคารที่ล้อมรอบไปด้วยเศษหินในช่วงเวลากลางคืน โดยมีคนจำนวนหนึ่งยืนอยู่ข้างนอก

ยังมีโพสต์เฟซบุ๊กที่แชร์อีกภาพถ่ายที่มีลักษณะคล้าย ๆ กัน พร้อมข้อความที่เขียนว่า "Sep 1, 2025 ด่วน! 1 ก.ย. เกิดแผ่นดินไหวครั้งรุนแรงวัดได้ 6 แมกนิทูด เสียชีวิตกว่า 250 ราย บาดเจ็บกว่า 500 ราย สูญหายจำนวนมากที่อาฟกานิสถาน"

ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เฟซบุ๊กที่แชร์คำกล่าวอ้างเท็จ บันทึกเมื่อวันที่ 8 กันยายน 2568 โดย AFP เพิ่มเครื่องหมายกากบาทสีแดง

The posts circulated after a magnitude 6.0 earthquake struck eastern Afghanistan on August 31, killing over 2,200 people and making it the deadliest in decades to hit the country (archived link).

โพสต์ดังกล่าวถูกแชร์หลังเกิดเหตุแผ่นดินไหวขนาด 6.0 ในพื้นที่ฝั่งตะวันออกของประเทศอัฟกานิสถานเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม โดยคร่าชีวิตผู้คนไปแล้วกว่า 2,200 ราย และถือว่าเป็นเหตุแผ่นดินไหวที่มีผู้เสียชีวิตมากที่สุดในประเทศนี้ในรอบหลายทศวรรษ (ลิงก์บันทึก)

ภาพเหล่านี้ยังถูกเผยแพร่ออนไลน์ พร้อมคำกล่าวอ้างลักษณะเดียวกันในโพสต์ภาษาอังกฤษ ฮินดี และมาเลย์ ซึ่งนำเสนอว่าภาพดังกล่าวคือภาพซากปรักหักพังจากเหตุแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในอัฟกานิสถาน

AFP ได้ทำการค้นหาภาพย้อนหลังผ่านกูเกิล และเมื่อคลิกที่แท็บ "เกี่ยวกับภาพนี้" แล้วพบข้อความกำกับภาพที่ระบุว่า "สร้างด้วย Google AI" 

ภาพถ่ายหน้าจอจาก Google Images โดย AFP ทำเครื่องหมายสีแดงเพื่อเน้นให้เห็นคำบรรยายประกอบภาพ "สร้างด้วย Google AI"

โฆษกของกูเกิลยืนยันกับ AFP ว่า ลายน้ำซินธ์ไอดีของภาพดังกล่าวชี้ให้เห็นว่า "ภาพนี้ถูกสร้างหรือดัดแปลงด้วยเอไอ"

ในปี 2566 ห้องปฏิบัติการดีปมายด์เอไอ (DeepMind AI) ของกูเกิลได้เปิดตัวซินธ์ไอดี (SynthID) ซึ่งเป็นเครื่องมื่อใส่ลายน้ำดิจิทัลและใช้ระบุภาพที่สร้างขึ้นด้วยกูเกิลเอไอ (Google AI) (ลิงก์บันทึกที่นี่ และนี่)

เมื่อวิเคราะห์ภาพดังกล่าว ยังพบความผิดปกติที่ชี้ว่าเป็นภาพที่สร้างด้วยเอไอ

ในภาพแรก พบว่าเงากลับทอดเข้าหาแหล่งกำเนิดของแสง แทนที่จะทอดไปในด้านตรงข้ามอย่างที่ควรจะเป็น  ในภาพที่สอง พบว่ากองหินประกอบด้วยวัสดุที่แตกต่างจากบ้านที่ได้รับความเสียหาย

ภาพถ่ายหน้าจอของภาพที่สร้างด้วยเอไอ โดย AFP ทำเครื่องหมายเพื่อเน้นให้เห็นจุดที่มีความผิดปกติทางภาพ

นอกจากนี้ สำนักข่าวอย่าง BBC Verify และ Deutsche Welle ก็ได้ตรวจสอบภาพเหล่านี้เช่นกัน และระบุว่าภาพดังกล่าวเป็นภาพที่ถูกสร้างด้วยเอไอ (ลิงก์บันทึกที่นี่ และ นี่)

ก่อนหน้านี้ AFP ตรวจสอบคำกล่าวอ้างที่เกี่ยวกับเหตุแผ่นดินไหวในอัฟกานิสถาน สามารถอ่านรายงานภาษาไทยได้ที่นี่ 

พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?

ติดต่อเรา

บทความก่อนหน้านี้