โพสต์เท็จแชร์ภาพรถไฟกู้ภัยช่วยน้ำท่วมภาคใต้ที่สร้างจากปัญญาประดิษฐ์
- เผยแพร่ วันที่ 4 ธันวาคม 2568 เวลา 09:24
- ใช้เวลาอ่านประมาณ 1 นาที
- เขียนโดย: Pasika KHERNAMNUOY, AFP ประเทศไทย
สถานการณ์น้ำท่วมรุนแรงในภาคใต้ของประเทศไทยช่วงเดือนพฤศจิกายนคร่าชีวิตประชาชนอย่างน้อย 267 ราย โดยมีรายงานตัวเลขผู้เสียชีวิตสูงสุดในอำเภอหาดใหญ่ แต่ภาพขบวนรถไฟบรรทุกความช่วยเหลือจากภาคเหนือสู้ภาคใต้ ที่จริงแล้วเป็นภาพที่ถูกสร้างและปรับแต่งด้วยปัญญาประดิษฐ์ ผลการตรวจสอบด้วยเครื่องมือกูเกิลยืนยันว่าภาพเหล่านี้ถูกสร้างด้วยเอไอ ขณะที่ AFP พบว่าภาพจากวิดีโอรถไฟอื่น ๆ ถูกนำมาใช้เป็นฉากหลังของภาพ "รถไฟขบวนพิเศษ" ดังกล่าว
"ทีมอาสาสมัคร รถกู้ภัยพร้อมเรือเดินไปแล้วไม่ต่ำกว่า5ลำ จาก ทีมแม่โจ้, ดพ.RKU เชียงใหม่ ปลายทาง หาดใหญ่" คำบรรยายบางส่วนของโพสต์เฟซบุ๊กที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2568 ระบุ
โพสต์ดังกล่าวซึ่งถูกแชร์บนเพจเฟซบุ๊กที่มีผู้ติดตามมากกว่า 400,000 บัญชี แสดงภาพขบวนรถไฟที่บรรทุกเรือยาง เจ็ตสกี และรถดับเพลิงจำนวนหลายคัน
โพสต์นี้ถูกแชร์บนโลกออนไลน์หลังจากหลายจังหวัดในภาคใต้ของไทยเผชิญกับเหตุน้ำท่วมครั้งใหญ่จากฝนตกหนักอย่างต่อเนื่อง ทำให้ประชาชนหลายหมื่นคนต้องอพยพจากที่อยู่อาศัย
โฆษกกระทรวงสาธารณสุขยืนยันกับ AFP ในวันที่ 3 ธันวาคม 2568 ว่ามีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 267 ราย ในจำนวนนี้ผู้เสียชีวิต 142 ราย มาจากอำเภอหาดใหญ่ซึ่งได้รับผลกระทบรุนแรงที่สุด (ลิงก์บันทึก)
รัฐบาลออกมาตรการเยียวยาผู้ประสบภัยท่ามกลางกระแสวิจารณ์ของประชาชนว่าการบริหารจัดการภัยพิบัติครั้งนี้ล้มเหลว
แม้ว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ในเอเชียจะอยู่ในช่วงฤดูมรสุมประจำปี แต่ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทำให้ฝนตกหนักในไทย อินโดนีเซีย และมาเลเซีย ทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น
ภาพรถไฟขนความช่วยเหลือถูกแชร์อย่างแพร่หลายบนเฟซบุ๊ก อินสตาแกรม ติ๊กตอก ยูทูบ และ X โดยมีผู้ใช้งานหลายรายแสดงความคิดเห็นในลักษณะที่เชื่อว่าภาพดังกล่าวมาจากเหตุการณ์จริง
"เป็นขบวนที่งดงามคะ" ความคิดเห็นหนึ่งระบุ
อีกความคิดเห็นกล่าวว่า "คนไทยเราไม่ว่าภาคไหน เราจะไม่ทิ้งกัน ขอบคุณแทนผู้ประสบภัยทุกท่านด้วยครับ"
อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ยืนยันกับ AFP ว่าไม่มีกำหนดขบวนรถไฟบรรทุกสินค้าจากจังหวัดเชียงใหม่ไปยังจังหวัดสงขลาในวันที่ 24 พฤศจิกายน ด้านฝ่ายประชาสัมพันธ์ของ รฟท. ปฏิเสธว่าภาพและคำกล่าวอ้างนี้เป็น "ข่าวปลอม"
การค้นหาภาพย้อนหลังบนกูเกิลพบว่าภาพเหล่านี้ถูกสร้างและดัดแปลงด้วยเอไอ
ภาพขบวนรถไฟสองภาพนี้ถูกแชร์เป็นครั้งแรกในโพสต์เฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน โดยมีข้อความกำกับโพสต์ว่า "AI info" ซึ่งเป็นวิธีที่เมตา (Meta) ใช้ระบุเนื้อหาเอไอที่เผยแพร่บนแอปพลิเคชันเฟซบุ๊ก (ลิงก์บันทึกที่นี่ และนี่)
สัญลักษณ์รูปดาวที่บริเวณมุมขวาล่างของภาพทำให้ระบุได้ว่าภาพดังกล่าวถูกสร้างจากเจมิไน (Gemini) ซึ่งเป็นเครื่องมือเอไอของกูเกิล (ลิงก์บันทึก)
ผู้ใช้งานเจ้าของโพสต์ไม่ได้ตอบกลับหลัง AFP ติดต่อเพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
ซินธ์ไอดี (SynthID Detector) ซึ่งเป็นเครื่องมือตรวจสอบเนื้อหาเอไอที่เปิดตัวในเดือนพฤษภาคม 2568 ตรวจพบลายน้ำดิจิทัลที่ยืนยันได้ว่ามีแนวโน้ม "สูงมาก" ที่ภาพเหล่านี้ถูกสร้างขึ้นด้วยเครื่องมือเอไอของกูเกิล (ลิงก์บันทึก)
AFP พบว่าฉากหลังของรูปเอไอทั้งสองนั้นมีลักษณะตรงกับฟุตเทจรถไฟอื่น ๆ ที่ไม่มีความเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ปัจจุบัน ขณะที่ภาพขบวนรถไฟนั้นถูกเอไอสร้างขึ้นแทนที่ขบวนรถจริงในคลิปต้นฉบับ
ฉากในภาพแรกตรงกับนาทีที่ 2:23 ของวิดีโอยูทูบที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2564 ซึ่งแสดงรถไฟที่บรรทุกรถถังเต็มขบวน ไม่ใช่พาหนะสำหรับกู้ภัย (ลิงก์บันทึก)
เสียงบรรยายคลิปอธิบายว่านี่คือขบวนรถพิเศษทหารบริเวณทางเบี่ยงระหว่างสถานีโพนทอง-บ้านตาคลี จังหวัดนครสวรรค์
ส่วนฉากในภาพที่สองนั้นมีลักษณะคล้ายกับช่วงนาทีที่ 1:46 และ 4:08 ของวิดีโอยูทูบชื่อ "หลากหลายขบวน ยามบ่าย สถานีโพธาราม บรรยากาศ เเละความเปลี่ยน" ที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 2565 (ลิงก์บันทึก)
AFP เผยแพร่รายงานตรวจสอบการใช้ภาพเอไอและอ้างว่าเป็นสถานการณ์น้ำท่วมล่าสุดในไทยที่นี่
สงวนลิขสิทธิ์ © AFP 2560-2568 การใช้เนื้อหาในลักษณะเชิงพาณิชย์จำเป็นต้องสมัครเป็นสมาชิก ข้อมูลเพิ่มเติม
พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?
ติดต่อเรา
