โพสต์ที่ทำให้เข้าใจผิดแชร์คำกล่าวอ้างว่ายาทานต้านไวรัสสามารถทดแทนการฉีดวัคซีนโควิด-19
คลิปวิดีโอซึ่งมียอดรับชมนับแสนครั้ง ถูกแชร์ทางเฟซบุ๊ก ยูทูป และทวิตเตอร์พร้อมคำกล่าวอ้างว่ายาทานต้านไวรัสโมโนพิลาเวียร์ (molnupiravir) สามารถ “รักษา” โรคโควิด-19 และจะทำให้วัคซีนหมดความจำเป็น คำกล่าวอ้างนี้ทำให้เข้าใจผิด แม้ว่าการทดลองทางคลินิกพบว่าโมโนพิลาเวียร์จะสามารถเป็นยารักษาโควิด-19 ที่มีประสิทธิภาพ แต่ยาตัวนี้ยังไม่ได้ผ่านการอนุมัติโดยหน่วยงานสาธารณสุขหรือหน่วยงานด้านสุขภาพนานาชาติ ณ วันที่ 25 ตุลาคม 2564 ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเตือนว่าไม่ควรนำยาดังกล่าวมาใช้แทนการฉีดวัคซีนโควิด-19
คลิปวิดีโอนี้ถูกโพสต์ลงเฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2564
คำบรรยายโพสต์เขียนว่า “จบเกมแล้วสำหรับไวรัสโควิด..ต่อไปก็เป็นแค่ตำนาน ยามาแล้ว ของเยอร์มัน โควิดหายใน 24 ชั่วโมง ใช้ทาน โมโนพิลาเวียร์ แบบนี้คนยกเลิกฉีดเป็นแถวแน่”
ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เฟซบุ๊กที่ทำให้เข้าใจผิด.โพสต์ดังกล่าวได้แชร์คลิปวิดีโอความยาว 3 นาที ซึ่งแสดงแพทย์ท่านหนึ่งกำลังอธิบายหน้ากล้อง
คลิปวิดีโอดังกล่าวถูกตัดมาจากวิดีโอยูทูปที่ความยาวกว่า ซึ่งถูกเผยแพร่ในเดือนเมษายน 2564
วิดีโอดังกล่าวมีชื่อว่า “Molnupiravir ความหวังครั้งใหม่ เปลี่ยนเกมไวรัสโควิด (Game changing drug)”
คลิปวิดีโอต้นฉบับมียอดรับชมแล้วกว่า 480,000 ครั้ง
วิดีโอดังกล่าวถูกเผยแพร่ทางช่องยูทูปที่มีชื่อว่า “Dr.V Channel”
เจ้าของช่องดังกล่าวตรงกับเพจเฟซบุ๊กที่มีผู้ติดตามมากกว่า 101,000 คน โดยเพจเฟซบุ๊กดังกล่าวมีชื่อว่า “คลินิกแพทย์วีระพันธ์ โรคสมองและระบบประสาท”
ในช่วงนาทีที่ 5:22 วิดีโอยูทูปแสดงภาพถ่ายหน้าจอของบทความที่ถูกเผยแพร่บนเว็บไซต์ Healthworld.com ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของหนังสือพิมพ์ Economic Times ของประเทศอินเดีย
บทความดังกล่าวเขียนพาดหัวว่า “งานวิจัย: ยาต้านไวรัส โมโนพิลาเวียร์ (molnupiravir) ป้องกันโควิด-19 ภายใน 24 ชั่วโมง”
ในคลิปวิดีโอที่ทำให้เข้าใจผิด แพทย์ในวิดีโอกล่าวถึงส่วนต่างๆ ในบทความ โดยอธิบายว่า “ยาตัวนี้จะเป็นตัวเปลี่ยนเกมเลยนะ เป็นตัวเปลี่ยนเกมของไวรัสโควิดในอนาคตเลย ยาตัวนี้ชื่อโมโนพิลาเวียร์ นะครับ ยาตัวนี้เป็นยาที่ผลิตโดยบริษัท Merck นะครับ ของเยอรมัน เป็นยากินนะครับ ปรากฏว่ายาตัวนี้ผ่านเฟสสองไปแล้วนะครับ ข้อดีของยาคือหลังคนไข้กินยาไปภายใน 24 ชั่วโมงเท่านั้น การติดเชื้อจากคนนี้ไปอีกคน หมดไปเลยนะครับ”
คำกล่าวอ้างคล้ายๆ กัน ถูกแชร์ทางเฟซบุ๊กที่นี่ และทางทวิตเตอร์ที่นี่และนี่
อย่างไรก็ตาม คำกล่าวอ้างนี้ทำให้เข้าใจผิด
“ไม่สามารถใช้แทนวัคซีน”
นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่างานวิจัยเบื้องต้นของยาโมโนพิลาเวียร์ในการรักษาอาการที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่นั้นมีผลที่น่าพึงพอใจ
เมื่อวันที่ 11 ตุลาคม 2564 Merck ได้ขอยื่นการใช้ยาโมโนพิลาเวียร์ ในกรณีฉุกเฉินสหรัฐฯ สำนักข่าว AFP รายงาน
อย่างไรก็ตาม บริษัทผลิตยาดังกล่าว ไม่ได้ระบุว่ายาตัวนี้จะสามารถกำจัดโรคโควิด-19 ได้ และไม่ได้กล่าวว่ายาดังกล่าวจะสามารถนำมาใช้แทนวัคซีนได้
นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายกับ AFP ว่า: “ประชาชนควรรับการฉีดวัคซีนโควิด-19 เพราะจะช่วยลดจำนวนผู้ติดเชื้อ ผู้ป่วยอาการรุนแรง และลดอัตราการแพร่เชื้อสู่ผู้อื่น”
“แต่เราจะใช้ยาโมโนพิลาเวียร์ เมื่อเราติดเชื้อโควิด-19 แล้ว” เขากล่าว
ศาสตรจารย์ Peter Hotez คณบดีโรงพยาบาลเด็กเท็กซัส กล่าวในโพสต์ทางทวิตเตอร์เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2564 ว่ายาชนิดดังกล่าว “ไม่ใช่ยามหัศจรรย์ และไม่สามารถนำมาใช้แทนวัคซีน”
5/5 Finally there’s access. Unlike mRNA vaccines which can take years to learn how to produce at scale under a quality umbrella, like ARTs this one is far more straightforward. Likely Cipla or equivalent can make it now. I believe Merck & Co discussing tiered pricing.
— Prof Peter Hotez MD PhD (@PeterHotez) October 1, 2021
การศึกษาใช้ตัวเฟร์ริตทดลอง
คลิปวิดีโอที่ทำให้เข้าใจผิดได้กล่าวถึงบทความฉบับนี้ของ Healthworld.com ซึ่งถูกเผยแพร่ตั้งแต่วันที่ 6 ธันวาคม 2563
บทความดังกล่าวอ้างถึงงานวิจัยของมหาวิทยาลัยรัฐจอร์เจียของสหรัฐฯ ซึ่งเป็นการวิจัยการใช้ยาโมโนพิลาเวียร์ในการรักษาตัวเฟร์ริต (Ferret) -- ไม่ใช่ในมนุษย์
เนื้อหาบางส่วนของรายงานแปลเป็นภาษาไทยว่า “ถ้าข้อมูลชุดดังกล่าวในการวิจัยในเฟร์ริต มีผลลัพธ์เดียวกันเมื่อนำมาใช้กับมนุษย์ ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยาจะไม่สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ ภายใน 24 ชั่วโมงหลังการรักษา”
เนื้อหาเดียวกัน ปรากฏอยู่ในบทความฉบับนี้ ซึ่งถูกเผยแพร่โดยมหาวิทยาลัยรัฐจอร์เจีย เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2563
บทความดังกล่าวของมหาวิทยาลัย อ้างอิงคำพูดของ Dr. Robert Cox หนึ่งในผู้เขียนงานวิจัยดังกล่าว โดยเขาอธิบายถึงเหตุผลในการใช้ตัวเฟร์ริตในการวิจัยดังกล่าว
“เราเชื่อว่าเฟร์ริตสามารถเป็นตัวอย่างการจำลองที่ดีได้ เนื่องจากพวกมันสามารถแพร่เชื้อ SARS-CoV-2 แต่ไม่ได้มีอาการที่รุนแรง ซึ่งมีความคล้ายกับการแพร่เชื้อของ SARS-CoV-2 ในกลุ่มคนหนุ่มสาว”
นพ.ธีระวัฒน์กล่าวว่า “เฟร์ริตมักถูกใช้เป็นตัวอย่างแทนมนุษย์ในการศึกษาเกี่ยวกับโรคโควิด-19 แต่ก็ถือว่าเป็นการศึกษาขั้นต้นเท่านั้น”
ตั้งแต่มีการใช้สัตว์ในการทดลองทางคลินิกของยาโมโนพิลาเวียร์ การทดลองทางคลินิกกับมนุษย์ได้บ่งชี้ว่าตัวยาสามารถใช้เป็นยารักษาโรคโควิด-19 ที่มีประสิทธิภาพได้
AFP ได้ตรวจสอบคำกล่าวอ้างคล้ายๆ กันเกี่ยวกับยาโมโนพิลาเวียร์ มาแล้วที่นี่
