นักไวรัสวิทยายืนยันไวรัส HMPV ไม่สามารถ 'กลายพันธุ์แบบข้ามสายพันธุ์' กับโควิด-19 ได้

"ด่วน .. ตอนนี้! อินเดีย ประกาศฉุกเฉิน ให้เฝ้าระวังคนจีนทุกคน หลังไวรัส HMPV ที่ผสมพันธุ์กับ covid-19 ระบาดหนัก หลายมณฑล รวมถึงฮ่องกงด้วย" ข้อความในโพสต์เฟซบุ๊กเมื่อวันที่ 5 มกราคม 2568 ระบุ

โพสต์ดังกล่าวซึ่งถูกแชร์มากกว่า 30,000 ครั้ง ระบุเพิ่มด้วยว่าไวรัสที่กลายพันธุ์นี้ส่งผลให้ผู้ติดเชื้อมีอาการปอดอักเสบรุนแรงยิ่งขึ้น

Image

ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์เท็จ บันทึกภาพเมื่อวันที่ 7 มกราคม 2568

คำกล่าวอ้างเท็จเดียวกันยังถูกแชร์ที่นี่ และนี่ โดยผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์บางส่วนดูเหมือนว่าจะเชื่อคำกล่าวอ้างเท็จนี้เป็นเรื่องจริง 

"น่ากลัวมากกกกก ต้องดูแลตัวเองดีขั้นไหนถึงจะรอดในโลกใบนี้ที่อยู่ยากเนี่ยยยยย" ความคิดเห็นหนึ่งระบุ

"หือออ...ถ้าระบาดในอินเดีย จีน ก็จบละ" อีกความคิดเห็นกล่าว

ไวรัส HMPV หรือฮิวแมนเมตะนิวโมไวรัส (Human Metapneumovirus) เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบน โดยไวรัสนี้ถูกค้นพบมาแล้วกว่าสองทศวรรษ และการแพร่ระบาดในอดีตทำให้ผู้คนทั่วโลกมีภูมิคุ้มกันต่อโรคดังกล่าว (ลิงก์บันทึก) 

ในทางกลับกัน การแพร่ระบาดของโคโรนาไวรัสซึ่งก่อให้เกิดโรคโควิด-19 ในช่วงปลายปี 2562 ทำให้ผู้ติดเชื้อมีโอกาสแสดงอาการรุนแรงมากกว่าเนื่องจากเป็นไวรัสอุบัติใหม่

'ไม่สามารถกลายพันธุ์ร่วมกันได้'

นักไวรัสวิทยายืนยันกับ AFP ว่าโพสต์ดังกล่าวเป็นเท็จ และการกลายพันธุ์หรือผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างไวรัส HMPV และโควิด-19 นั้นแทบเป็นไปไม่ได้ในทางชีววิทยา

"HMPV และ SARS-CoV-2 เป็นไวรัสคนละชนิดและเกิดการพัฒนาแยกจากกันอย่างสิ้นเชิง" จิน ดงย่าน ศาสตราจารย์สาขาไวรัสวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยฮ่องกง กล่าวกับ AFP เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2568

"ไวรัสสองชนิดนี้มาจากคนละวงศ์และมีลักษณะทางชีววิทยาที่แตกต่างกัน” สิทธารถ ศรีธา นักไวรัสวิทยาจากมหาวิทยาลัยเดียวกันระบุ "พวกมันจึงไม่สามารถกลายพันธุ์ร่วมกันจนเกิดเป็นไวรัสชนิดใหม่ได้" 

เขาอธิบายเพิ่มว่าผู้ติดเชื้อ HMPV ส่วนใหญ่จะมีอาการเล็กน้อยในระดับที่สามารถดูแลตัวเองได้ที่บ้าน อย่างไรก็ตาม "คล้ายกับกรณีโควิด กลุ่มเปราะบางบางกลุ่มอย่างเช่นผู้สูงอายุอาจจะมีอาการติดเชื้อรุนแรงกว่า"

กมล สุวรรณการ ผู้ช่วยศาสตราจารย์จากคณะแพทยศาสตร์ สาขาจุลชีววิทยา มหาวิทยาลัยมหิดล ยืนยันเช่นเดียวกันว่าว่าคำกล่าวอ้างบนโลกออนไลน์นั้นไม่เป็นความจริง

"หากเชื้อ HMPV มีการผสมข้ามสายพันธุ์กับโคโรนาไวรัส อาจทำให้เชื้อสูญเสียโปรตีนที่สำคัญของไวรัสเอง และทำให้ไวรัสไม่สามารถดำรงอยู่หรือเพิ่มจำนวนได้"

AFP ได้รายงานตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคำกล่าวอ้างเท็จว่าประเทศจีนประกาศภาวะฉุกเฉินเนื่องจากการแพร่ระบาดของ HMPV 

เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2568 องค์การอนามัยโลกเผยแพร่รายงานที่ระบุว่า "ตัวเลขผู้ติดเชื้อโรคระบบทางเดินหายใจต่าง ๆ รวมถึง HMPV ในระดับรุนแรงของจีนนั้นอยู่ในเกณฑ์ปกติสำหรับช่วงฤดูหนาวของปี โดยไม่พบลักษณะการระบาดที่ผิดปกติ" (ลิงก์บันทึก) 

รายงานจากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติของจีนเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2568 ระบุว่า พบผู้ป่วยติดเชื้อโรคระบบทางเดินหายใจต่าง ๆ มากขึ้น ทั้งโรคไข้หวัดใหญ่, HMPV, ไวรัสอะดีโน และโรคติดเชื้อไมโคพลาสมา (ลิงก์บันทึก) 

ณ วันที่ 22 มกราคม 2568 AFP ไม่พบรายงานทางการว่ามีการประกาศภาวะฉุกเฉินในประเทศอินเดียเนื่องจากการแพร่ระบาดของ HMPV แต่อย่างใด

เจพี นัดดา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข แถลงเมื่อวันที่ 6 มกราคม ว่าทางการอินเดียกำลังเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของ HMPV ในจีนอย่างใกล้ชิด (ลิงก์บันทึก) 

"ไม่มีเหตุให้ต้องกังวล" เนื่องจาก "ไวรัสชนิดนี้จะแพร่ระบาดสูงกว่าปกติในฤดูหนาวและช่วงเดือนแรก ๆ ของฤดูใบไม้ผลิ" เขากล่าว