ภาพ 'บ้านปาฏิหาริย์' ที่รอดจากไฟป่าลอสแอนเจลิสนั้นเป็นภาพเอไอ

ขณะที่ไฟป่าลุกลามไปทั่วเมืองลอสแอนเจลิสในเดือนมกราคม 2568 ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์ได้แชร์ภาพบ้านหลังคาสีแดงหลังหนึ่ง พร้อมคำกล่าวอ้างเท็จว่าเป็นบ้านปาฏิหาริย์ที่รอดจากไฟป่า โดยบางโพสต์อ้างว่าเจ้าของบ้านนับถือศาสนาอิสลามหรือคริสต์ อย่างไรก็ตาม AFP พบว่าภาพดังกล่าวมีลายน้ำดิจิทัล ที่ยืนยันได้ว่าเป็นภาพที่สร้างขึ้นด้วยเอไอของ Google

"ตามข้อมูลของสำนักข่าวอัลจาซีรา บ้านหลังนี้เป็นของชาวมุสลิม และนี่เป็นบ้านหลังเดียวที่รอดจากเหตุไฟไหม้ในลอสแอนเจลิส" โพสต์อินสตาแกรมเขียนระบุ เมื่อวันที่ 13 มกราคม 2568

โพสต์ดังกล่าวแชร์ภาพถ่ายมุมสูงของบ้านหลังคาสีแดงในสภาพสมบูรณ์ ท่ามกลางชุมชนที่ถูกเพลิงไหม้

Image
ภาพถ่ายหน้าจอของโพสต์ที่แชร์คำกล่าวอ้างเท็จ

ภาพเดียวกันนี้ยังถูกแชร์ในโพสต์ภาษาอังกฤษ  ฝรั่งเศส และ อินโดนีเซีย โดยบางโพสต์อ้างว่าบ้านหลังนี้รอดจากไฟป่าได้ด้วยศรัทธาของเจ้าของบ้านที่นับถือศาสนาคริสต์ ขณะที่คำกล่าวอ้างภาษาไทยระบุว่าเจ้าของบ้านหลังนี้คือ จอห์น ซีนา นักมวยปล้ำชาวอเมริกันที่ "นับถือศาสนาอิสลาม"

ตั้งแต่วันที่ 7 มกราคม 2568 เหตุไฟป่าในลอสแอนเจลิสได้เผาไหม้พื้นที่ไปราว 100,000 ไร่ (40,000 เอเคอร์) และคร่าชีวิตผู้คนไปอย่างน้อย 29 ราย (ลิงก์บันทึก)

นอกจากนี้ ยังมีการนำทฤษฎีสมคบคิดที่ไม่มีมูลความจริงมาโยงเข้ากับการวิเคราะห์หาต้นเหตุของไฟป่าครั้งนี้ เช่น อาวุธพลังงานตรง (direct energy weapon) หรือเจ้าหน้าที่จงใจเผาป่าเพื่อผลักดันแนวคิด "เมืองอัจฉริยะ" (smart city) 

แม้ต้นเพลิงของไฟป่าจะเกิดได้จากการจงใจเผา แต่ในหลายครั้งไฟป่าก็เกิดขึ้นได้จากธรรมชาติ และถือเป็นกลไกสำคัญในวงจรชีวิตของสิ่งแวดล้อม

การขยายตัวของเมืองทำให้ประชาชนจำนวนมากต้องอาศัยในพื้นที่เสี่ยงไฟป่าเพิ่มขึ้น ส่วนการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศจากการใช้พลังงานเชื้อเพลิงฟอสซิลของมนุษย์ก็เป็นปัจจัยที่เอื้อให้เกิดไฟป่าที่รุนแรงมากยิ่งขึ้น 

แม้ว่าจะมีรายงานเกี่ยวกับบ้านที่รอดจากไฟป่าลอสแอนเจลิส แต่ AFP ไม่พบรายงานเกี่ยวกับบ้านที่รอดไฟป่าที่มีลักษณะสอดคล้องกับภาพที่ถูกแชร์อย่างแพร่หลายในโลกออนไลน์ (ลิงก์บันทึกที่นี่  นี่ และ นี่)

เดวิด สวอนสัน ช่างภาพของ AFP กล่าวว่า เขาไม่พบบ้านที่มีลักษณะเช่นนี้ระหว่างนั่งเฮลิคอปเตอร์เหนือลอสแอนเจลิสเมื่อวันที่ 10 มกราคม 2568

ภาพที่ 'สร้างด้วย Google AI'

AFP ได้ทำการค้นหาภาพย้อนหลังบนกูเกิล เมื่อคลิกที่แท็บ "เกี่ยวกับภาพนี้" แล้วพบคำบรรยายประกอบภาพที่ระบุว่า "สร้างด้วย Google AI"

Image
ภาพถ่ายหน้าจอจาก Google Images โดย AFP ทำเครื่องหมายสีแดงเพื่อเน้นให้เห็นคำบรรยายประกอบภาพ "สร้างด้วย Google AI"

ในปี 2566 DeepMind AI ของกูเกิลที่เปิดตัวฟีเจอร์ SynthID โดยเป็นเครื่องมือสำหรับการใส่ลายน้ำดิจิทัลซึ่งมาพร้อมกับความสามารถในการระบุภาพที่สร้างขึ้นด้วย Google AI (ลิงก์บันทึก)

"เมื่อใช้ผ่านฟีเจอร์ 'เกี่ยวกับภาพนี้' เครื่องมือค้นหากูเกิลหรือเบราเซอร์อินเตอร์เน็ตโครม ผู้ใช้งานจะสามารถระบุได้ว่าภาพหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของภาพถูกสร้างขึ้นโดยเอไอหรือไม่" (ลิงก์บันทึก)

โครงการตรวจสอบของยุโรป veraai.eu ซึ่ง AFP เป็นพันธมิตร ยังระบุว่า ภาพดังกล่าวน่าจะถูกสร้างโดยเอไอ หลังเครื่องมือของพวกเขาสามารถตรวจจับร่องรอยที่ซอฟต์แวร์สร้างภาพเอไอ บรรจุไว้ได้

ซีเหวย หลิ่ว ผู้อำนวยการห้องปฏับัติการทางนิติวิทยาศาสตร์สื่อของมหาวิทยาลัยบัฟฟาโล กล่าวกับ AFP ว่า เครื่องมือ DeepFake-O-Meter ของเขาสามารถประเมินได้ว่าภาพดังกล่าว "มีแนวโน้มสูงว่าจะถูกสร้างขึ้นโดยเอไอ" (ลิงก์บันทึกที่นี่ และ นี่)

แมทธิว สแตมม์ รองศาสตราจารย์ด้านวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ที่มหาวิทยาลัยเดร็กเซล ระบุว่าจากการใช้อัลกอริธึมตรวจจับสื่อสังเคราะห์ที่ทีมของเขาพัฒนาขึ้น "พบหลักฐานที่ชี้ว่า ภาพดังกล่าวถูกสร้างขึ้นผ่านการสังเคราะห์" (synthetically generated) (ลิงก์บันทึก)

นอกจากนี้ ฮานี ฟาริด ผู้เชี่ยวชาญด้านนิติเวชสื่อดิจิทัลที่มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย-เบิร์กลีย์ และผู้ร่วมก่อตั้ง GetReal Labs "พบหลักฐานของการสร้างภาพด้วยเอไอ" หลังนำภาพดังกล่าวไปวิเคราะห์ผ่านเครื่องมือตรวจสอบของทีม (ลิงก์บันทึก)

บ้านในฮาวาย

ภาพที่ถูกแชร์ในโพสต์เท็จนั้นคล้ายกับภาพถ่ายจากเหตุไฟป่าฮาวายในเดือนสิงหาคม ปี 2566 

โดยเป็นภาพจากเมืองลาไฮนา รัฐฮาวาย ของแพทริก ฟอลลอน ช่างภาพของ AFP ก่อนถูกนำไปแชร์ต่ออย่างผิด ๆ ในโลกออนไลน์พร้อมคำกล่าวอ้างว่าเป็นบ้านที่รอดจากเหตุไฟป่าลอสแอนเจลิสได้อย่างปาฏิหาริย์ เนื่องจากเจ้าของบ้านเป็นมุสลิม

ด้านล่างคือการเปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอระหว่างภาพที่เอไอสร้างขึ้น (ซ้าย) และภาพถ่ายของฟอลลอนที่บันทึกภาพบ้านที่รอดจากไฟป่าฮาวาย (ขวา):

Image
เปรียบเทียบภาพถ่ายหน้าจอระหว่างภาพที่ AI สร้างขึ้น (ซ้าย) และภาพถ่ายของฟอลลอนที่บันทึกภาพบ้านที่รอดจากไฟป่าฮาวาย (ขวา)

พบเนื้อหาที่คุณต้องการให้เอเอฟพีตรวจสอบ?

ติดต่อเรา